wtorek, 21 października 2014

Pisarz naiwny i sentymentalny - Orhan Pamuk

 

Wielbię autorów, którzy swoim pisaniem potrafią mnie porwać tekstem, i tak jest w przypadku  książki tureckiego Noblisty Orhana Pamuka "Pisarz naiwny i sentymentalny". Niestety książka liczy mało stronic, bo zaledwie 174 i przeczytałam ją na kilku "kawiarnianych posiedzeniach". Mam nadzieję, że wyjdzie kolejny tom, a najlepiej tomy. 


Pamuk napisał tzw. eseje harwardzkie, o dwóch sferach: czytelnika i pisarza. Zadaje mnóstwo pytań i żadne z nich nie zostaje bez odpowiedzi i tutaj przytoczę przykład: Co dzieje się w umyśle i duszy, kiedy czytamy powieść? Czytelnik w trakcie lektury dostaje odpowiedź zwrotną w postaci takich słów: Czytanie powieści polega na nieustannym dociekaniu - nawet wówczas, gdy całkowicie oddajemy się lekturze - co z tego, co czytamy, jest fantazją, a co prawdą? [...] w książkach ceniłem zwłaszcza akcję, intrygę i bogatą scenerię wydarzeń.
W esejach przytacza wiele przykładów książek z młodości, m.in. Wojnę i Pokój, Annę Kareninę, i opowiada nam, co dzieje się z umysłem czytelnika gdy zanurza się w powieściowy świat - rozkłada na czynniki pierwsze. Interesuje go technika pisarska, psychologia postaci, czy pisarz pisze spontanicznie (naiwnie) czy też sentymentalnie (świadomie i refleksyjnie).
Noblista wiele zdradza  ze swojego warsztatu pisarskiego i dlatego jest to doskonała lektura dla początkującego pisarza lub dla ludzi takich jak, którzy często zadają pytanie: jak to jest zrobione?
Kiedy piszę powieść, zdanie po zdaniu i słowo po słowie (wyjątkiem są dialogi), wychodzę zawsze od jakiegoś mentalnego obrazu, który próbuję ukazać w możliwe przejrzysty sposób. [...] Kiedy przygotowuję się do przekształcania myśli w słowa, każą scenerię staram się zwizualizować tak, by przypomniała ujęcie filmowe, a każde zdanie skomponować tak, by przypomniało obraz.


Orhan Pamuk urodził się 7 czerwca 1952 roku w Stambule turecki pisarz, laureat Nagrody Nobla z dziedziny literatury w 2006.
Wychował się w bogatej rodzinie. W młodości kształcił się na malarza. Ukończył American Robert College w Stambule, a następnie studiował architekturę na tamtejszej politechnice, jednak po trzech latach porzucił ją, jak i ambicje zostania artystą lub architektem. Później studiował również dziennikarstwo na Uniwersytecie w Stambule, lecz nigdy nie pracował jako dziennikarz. Od 23 roku życia zajmuje się wyłącznie pisarstwem.
W jego kraju określa się go mianem komentatora społecznego, mimo iż sam uważa się za twórcę fikcji literackiej, bez skłonności politycznych. Należy do grona "oświeconych" intelektualistów tureckich, o nieortodoksyjnych poglądach religijnych, otwartych na integrację Turcji z Unią Europejską. Był pierwszym pisarzem świata muzułmańskiego, który publicznie potępił fatwę skazującą na śmierć Salmana Rushdiego. W swoich książkach opisuje często kontakt kultur Wschodu i Zachodu. Jego twórczość przetłumaczono na ponad 40 języków. /źródło: Wikipedia/

poniedziałek, 20 października 2014

Nagroda Angelusa 2014 - Pavol Rankov

O NAGRODZIE

LITERACKA NAGRODA EUROPY ŚRODKOWEJ ANGELUS

Literacka Nagroda Europy Środkowej ANGELUS – najważniejsza nagroda w dziedzinie twórczości prozatorskiej tłumaczonej na język polski – stanowi bezpośrednie nawiązanie do wielowiekowych tradycji Wrocławia jako miasta spotkań i dialogu. Wrocław, ze względu na swoją historię i położenie, zawsze stanowił miejsce ścierania się najrozmaitszych narodowości, kultur i prądów umysłowych. Nagroda będzie przyznawana corocznie, pisarzom pochodzącym z Europy Środkowej, którzy podejmują w swoich dziełach tematy najistotniejsze dla współczesności, zmuszają do refleksji, pogłębiają wiedzę o świecie innych kultur.

Nagrodę Angelusa zdobył PAVOL RANKOV!!!
Słowacki pisarz Pavol Rankov podwójnym triumfatorem tegorocznej edycji Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”. Jego powieść „Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej) w przekładzie Tomasza Grabińskiego została uznana przez jury za najlepszą spośród siedmiu zakwalifikowanych do finału książek.


Pavol Rankov (ur. 1964) – jeden z najciekawszych współczesnych pisarzy słowackich. Na co dzień pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. Jego twórczość tłumaczona była m.in. na język angielski, niemiecki, czeski, węgierski, polski, rumuński, szwedzki, japoński, hindi i arabski. Rankov jest autorem trzech zbiorów opowiadań: S odstupom času (Z perspektywy czasu, 1995); My a oni / Oni a my (My i oni / Oni i my, 2001); V tesnej blízkosti (W pobliżu, 2004). Ich polski wybór ukazał się w 2011 r. pod tytułem Bratysława jest mała
W 1995 r. pisarz otrzymał prestiżową Nagrodę im. Ivana Kraski, przyznawaną debiutującym słowackim autorom. Historyczna powieść Rankova Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej) (Stalo sa prvého septembra alebo inokedy, 2008) otrzymała w 2009 r. Europejską Nagrodę Literacką oraz kilka prestiżowych nagród słowackich (m.in. Nagroda Czytelników dziennika „SME”, Nagroda Fundacji Banku Tatra). Adaptacja powieści została wystawiona przez Słowacki Teatr Narodowy. W 2011 roku ukazała się jego najnowsza powieść Matky (Matki).



Historia w trzydziestu odsłonach


Tuż przed drugą wojną światową w leżącym niedaleko granicy węgierskiej prowincjonalnym czechosłowackim miasteczku Levice we względnej komitywie żyli Czesi, Słowacy, Węgrzy, Niemcy, Żydzi, Cyganie, trafiali się nawet Bułgarzy i Polacy. Zawierucha wojenna oraz późniejsze lata przechodzenia od stalinizmu do normalizacji rozsypały w pył ten barwny etniczny tygiel. W ciągu zaledwie trzydziestu lat w tej części Europy zmieniło się niemal wszystko. I właśnie w ramach trzydziestu lat, od roku 1938 do roku 1968 (są to w historii Czechosłowacji daty jednoznacznie symboliczne, kojarzące się z kapitulacją wobec wojsk hitlerowskich i będących na usługach Moskwy wojsk Układu Warszawskiego), słowacki pisarz Pavel Rankov zamknął czas akcji powieści „Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej)”. Rozległy czasowy horyzont oraz czwórka głównych bohaterów różnej narodowości – tak skrojona powieść wymaga epickiego oddechu oraz niezwykle precyzyjnie poprowadzonej fabuły. Rankov poradził sobie z tymi wymogami w genialny w swej prostocie sposób. Każdy z rozdziałów rozgrywa się kolejnego roku tego samego dnia – pierwszego września. Dla bohaterów powieści będzie to data szczególna. Począwszy od pierwszego dnia września 1938 roku, gdy czwórka nastolatków rozgrywa intrygujące zawody pływackie na levickim basenie.
Trzech młodocianych przyjaciół – Czech Jan, Węgier Peter i Żyd Gabriel – założyli się między sobą, że ten, kto pierwszy przepłynie długość basenu, zdobędzie prawo do pierwszeństwa w ubieganiu się o względy pięknej koleżanki, Słowaczki Marii. Zawody, przerwane przez drobny incydent, nie zostaną rozstrzygnięte przez następne 30 lat. Okupacja, emigracja, faszyzm, komunizm, nacjonalizm, kolaboracja, partia, Służba Bezpieczeństwa – w życie młodych bohaterów, zmuszonych do przejścia wężowym ruchem przez ten labirynt, wkroczą bowiem historia z polityką i nic już nie będzie takie samo. Utraconego przedwojennego porządku wszechrzeczy, gdy życie było proste i jasne, nie da się już odzyskać. Pozostanie chaos, który grupa przyjaciół będzie próbowała jakoś okiełznać, co roku w ten sam wrześniowy dzień starając się rozstrzygnąć dawny zakład. Idea rozegrania przyjacielskich zawodów stanie się jedynym pewnikiem w czasach, gdy nic nie jest pewne – jak w kalejdoskopie zmieniają się nazwiska, imiona (Jan stanie się Honzą, Janosem, a nawet Ianem), granice, narodowości. Dla kogoś, kto nie orientuje się w geopolitycznych zawirowaniach w tej części Europy, taki stan jest trudny do zrozumienia: „Widzisz, to jest Europa Środkowa. Kiedy Niemcy zajęli Czechy, to w drugiej części kraju powstało Państwo Słowackie, ale Levice nagle już nie znajdowały się tam, ale na Węgrzech. Da się to zrozumieć?”.
Im bardziej zawiła staje się środkowoeuropejska historia, tym bardziej Rankov stara się uklasycznić swoją powieść. Szlachetność postaw i trwanie przy podstawowych wartościach przynosi bohaterom – niejako na przekór podłym czasom – ocalenie. Natomiast przejrzystość języka i lekkość stylu chronią czytelników przed zagubieniem się w nieprzyjaznym świecie. To właśnie prostota jest główną siłą napisanej z epickim rozmachem powieści Rankova – tej panoramy dziejów, na tle której rozgrywają się jednostkowe losy. Jest jednak coś, co rozbija tę klasyczność opowieści. To epizody, w których pojawiają się osoby odpowiedzialne za całe to polityczne zamieszanie –  Miklós Horthy, Josef Tiso, Klement Gottwald czy Alexander Dubček. Epizody absurdalne i jawnie groteskowe. Dzięki nim powieść nabiera dodatkowych rumieńców. W tym kontekście „Zdarzyło się pierwszego września” jest podwójnym zwycięstwem literatury, która jednocześnie ocala i unieważnia. Ocala pamięć o pokoleniu, któremu przyszło żyć w heroicznych czasach, i próbuje unieważnić absurdy XX-wiecznej historii. Albowiem, jak pisze Rankov, „Wszystko jest wymyślone. Niczego nigdy nie było, nikt nigdy nie żył. Pierwszego września też nigdy nie było”. Wszystko zdarzyło się komu innemu i kiedy indziej. W nienormalnych czasach. „Myślę, że literatura słowacka nie jest w stanie wywołać za granicą jakiegoś boomu” – stwierdził w jednym z wywiadów Pavol Rankov. To chyba zbyt zachowawcza wypowiedź, tym bardziej, że debiutancka powieść Rankova jest w stanie ów boom na słowacką literaturę wydatnie przyspieszyć.
Maciej Robert
Pavol Rankov, „Zdarzyło się pierwszego września (albo kiedy indziej)” tłum. Tomasz Grabiński, Słowackie Klimaty, Wrocław 2013












/źródło tekstu: http://angelus.com.pl/
/źródło foto: novinka.pl/



sobota, 18 października 2014

Ja tu tylko sprawdzam. Jak przeczytać "Ulissesa"?

 Leszek Talko o "Ulissesie" - warto poczytać. A Wy, macie już tę lekturę za sobą?


Wielu twierdzi, że ten, kto przeczytał całego "Ulissesa", po prostu łże. Bo zwykły inteligentny czytelnik nie pojmie z książki nic


Nie to, żeby to była najważniejsza sprawa na świecie, jednak mnie dręczy od czasu liceum, gdy zacząłem najtrudniejszą książkę świata i nie skończyłem jej.

W zestawieniach na najtrudniejszą do przeczytania książkę na świecie "Ulisses" Jamesa Joyce'a zdecydowanie przoduje. Rzecz jasna jest arcydziełem. To wszyscy już wiedzą, niemniej arcydziełem, przez które przebrnąć trudno, a jak twierdzi wielu, graniczy to z nieprawdopodobieństwem. A gdyby spróbować?

Przeciętny Polak nie przeczytał ani w tym, ani w zeszłym roku żadnej książki, co trzeci przynajmniej jakiejś dotknął, z tym że mogła to być też książka gwarancyjna. W porównaniu z przeciętnym Francuzem, który przeczytał w zeszłym roku 15 książek, niestety leżymy. Starajmy się jednak zachować pozory. Na przykład mój tekst ma trzy strony maszynopisu, więc zalicza się prawie do książek, a przynajmniej tak możecie wyznać ankieterowi, gdyby kiedyś się zjawił i był ciekaw. 
Cały artykuł pod tym linkiem - kliknij.

wtorek, 14 października 2014

Książę - Filip Syczyński

"Książę" skusił mnie okładką, ilością stron, bo lubię długie powieści oraz opisem na tylnej okładce, który umieścił ktoś z wydawnictwa. Nie wiem jak fachowo nazywa się taka osoba, która daje krótkie notki (marketingowe) aby zachęcić potencjalnego czytelnika w księgarni do zakupu książki, ale osoba z wydawnictwa W.A.B powinna dostać solidną podwyżkę - osobiście gratuluję.

Czego dowiedziałam się z okładki na temat tej książki?

Książę to powieść o człowieku, który miał wszystko. Oprócz siebie. 

Londyn, pierwsza połowa dziewiętnastego wieku.
W tym tyglu kultur, ówczesnej stolicy świata dochodzi do przedziwnego zdarzenia: Książę - tytułowy arystokrata i lekkoduch - znajduje na ulicy uprowadzonego z Afryki czarnoskórego mężczyzn, któremu przechodnie nadali imię Jezusek.
Książę i niewolnik - dwa odmienne, a jednak przerażająco podobne losy. Tylko dzięki niecodziennej przyjaźni bohaterowie zdołają pokonać przeciwności,. jakie postawi przed nimi życie, i zmierzyć się z lawiną przeszkód.
Czuliście się kiedyś całkowicie opuszczeni?
Zrozumiecie Księcia.
Zostaliście kiedyś naprawdę skrzywdzeni?
Wysłuchajcie spowiedzi Jezuska.

Barwne postacie i misterna intryga - brawurowy debiut młodego polskiego autora.


Przyznajcie, to naprawdę zachęcający opis i nawet 39,99 zł nie odstrasza od zakupu tej książki. Dałam się nabrać. Doczytałam do połowy i historia wciągnęła mnie tylko na początku ale potem umęczona przewracałam kolejne stronice z nadzieją na poprawę. Książka napisana manierycznie, zdania kwieciste (książkę napisał mężczyzna), a do tego okraszone niepotrzebnie niecenzuralnymi słowami (nie wiem po co, czemu to miało służyć?).

Przykład nr1:
-Piszczałkę możesz sobie w półksiężyce włożyć. Ja mogę walić w bębenek - mówi bez emocji kobieta. - Albo kopnąć cię w jaja, masz do wyboru, czarnuchu podszyty.

Przykład nr 2:

[...] Tę idyllę jeszcze wzmaga nieludzki rozgardiasz, jakby tu mieszkała nie kobieta, lecz rodzina niedźwiedzi. Koralowce ciebie wędrują po ścianach. Kolorowe sukienki, rzucone na żyrandol, wiszący na pięknie inkrustowanym suficie, przełamują światło. Szafa jest pusta, bo wszystko leży wszędzie, jak wyrzucone na brzeg przez morze.

Liczyłam na książkę psychologiczno-filozoficzną, a dostałam książkę przeładowaną dialogami, niepotrzebnymi opisami i wulgaryzmami. Jest to pierwsza książka od wielu lat, przy której nie robiłam notatek, bo nie wiedziałam, co by zanotować. (Prowadzę notes z notatkami przeczytanych książek i niektóre zapisy mam kilkunastostronicowe.)


Wydawnictwo WAB, stron 443, wydanie 2014.

poniedziałek, 13 października 2014

Wielka postmodernistyczna powieść wiktoriańska

Polecam artykuł, który znajduje się  pod tym linkiem, a jest on o książce, która w Polsce ostatnio robi wiele zamieszania na rynku wydawniczym czyli "Wszystko, co lśni" Eleanor Catton.

 

[fragment artykułu ze strony]

Początkowo nic nie zapowiadało sukcesu. „Wszystko, co lśni” zebrało w Nowej Zelandii przeciętne recenzje, równie przeciętna była sprzedaż drugiej powieści 28-letniej pisarki Eleanor Catton. A potem Catton otrzymała Bookera, zostając najmłodszą laureatką w historii nagrody, a także autorką najdłuższej wyróżnionej powieści. Czytelniczy świat oszalał.

Debiut Catton także nie wskazywał na jej późniejszy spektakularny sukces. Powieść „The Rehearsal” („Próba”), utrzymana w zupełnie innym niż „Wszystko, co lśni”, stylu i zdecydowanie mniej imponująca rozmiarami (wydanie angielskie liczy nieco ponad 300 stron) to osadzona we współczesności historia zakończonego skandalem romansu uczennicy szkoły średniej i nauczyciela muzyki. Catton przedstawia w niej za pomocą nielinearnej, wielogłosowej narracji skutki owego romansu. Książka została dobrze przyjęta przez krytyków, wskazywano przy tym zwłaszcza na dojrzały, dobrze ukształtowany styl debiutantki. Jednak dopiero w drugiej, wydanej pięć lat później powieści Catton pokazała, na co ją stać, tworząc imponującą swym rozmachem opowieść o czasach nowozelandzkiej gorączki złota i łącząc ze sobą w prawdziwie postmodernistycznej mieszance stylów powieść realistyczną, detektywistyczną, powieść grozy i język rodem z utworów wiktoriańskich.

poniedziałek, 6 października 2014

Oriana Fallaci. Portret kobiety - Cristina De Stefano

Portret kobiety - Oriany Fallaci, zaczyna się od jej lotu samolotem, powrotu do rodzinnych stron, do Florencji, po prawie pięćdziesięciu latach pobytu w USA. Wraca chora, zanurzona we wspomnieniach – ciągle potarzała, że chce umrzeć we Florencji, w pokoju z oknem, z którego widać kopułę Brunelleschiego i dzwonnicę Giotta. Marzyła o bijących dzwonach podczas jej pożegnania.
29 czerwca 1929 roku nadano jej imię Oriana. Urodziła się w ubogiej florenckiej rodzinie, która miłowała literaturę piękną i stąd jej imię. Inspiracją była Proustowska księżna Guermantes. Przejęła tę fascynację książkami i od najmłodszych lat, przemawiała do niej zapisana kartka. W wieku 5 lat postanowiła zostać pisarzem, a nie pisarką (tylko forma męska była wg niej odpowiednia).
Wychowywana była "twardą ręką". Szczególnie jej ojciec był dla niej surowy i wymagający. Natomiast matka obudziła w niej ambicję kobiety odważnej i inteligentnej, często jej powtarzała: Nie popełniaj moich błędów! Zrób wszystko, żeby nie stać się niewolnicą męża i dzieci! Ucz się i idź w świat.
Dzieciństwo Fallaci, to głównie bieda i wybuch II wojny światowej, która miała największy wpływ na jej życie. Jako młoda kobieta marzy aby pisać o polityce i to spełnia się parę lat później. Najpierw musi zapłacić "frycowe" w świecie dziennikarstwa i zanim przeprowadzi wywiady z możnymi tego świata, to swój warsztat będzie szkolić przeprowadzając wywiady z gwiazdami Hollywood`u.
Dziennikarstwu zawdzięczam wszystko. Byłam ubogą dziewczyną – dzięki dziennikarstwu nie stałam się ubogą kobietą. Byłam ciekawa świata, chciałam podróżować – dziennikarstwo mi to umożliwiło. Wychowałam się w społeczeństwie, w którym kobiety odgrywały drugoplanową rolę i były źle traktowane - jako dziennikarka mogłam żyć jak mężczyzna.
Przez wiele lat była korespondentem wojennym na wielu frontach: od Wietnamu po Bliski Wschód. Obserwowała codzienność wojny z aparatem fotograficznym uwieszonym u szyi.
Doświadczenia wojenne miały ogromne oddziaływanie na charakter i życie osobiste Fallaci, które nie było łatwe. Próba samobójcza, niespełnione miłości oraz dwie utracone ciąże sprawiły, że charakter miała niełatwy. Z natury była romantyczna i żywiołowa, miała duży temperament. Cynizm wynikał z jej cierpienia. Samotność była jej pancerzem przed ludźmi. Zawieść można było ją tylko raz – nigdy nie przebaczała. Zmiłości do mężczyzny potrafiła zrobić bardzo wiele, a nawet za dużo. Kiedy kocham, staję się łagodna jak jagniątko. Nie można żyć bez miłości. Próbowałam, ale bez powodzenia.
Po przeczytaniu tej biografii dowiemy się, że Fallaci, to silna osobowość, która wierzyła w sprawiedliwość społeczną, a nade wszystko ceniła wolność. Brzydziła się dyktatury, czy to prawicowej, czy lewicowej, także władzy kościelnej, obojętnie z jakiej religii pochodzącej.
Zmarła nocą z 14 na 15 września 2006 roku. Gdy wynoszono jej ciało, biły dzwony katedry.

Wyd. Sonia Draga, 2014


P.S.

Nie jestem obiektywna jeżeli chodzi o postać Oriany Fallaci (jestem zwolenniczką jej poglądów na świat i politykę) ale polecam książki autorstwa samej Fallaci:

Wywiad z historią, List do nienarodzonego dziecka, Inszallach, Penelopa na wojnie,  Wściekłość i duma, Siła rozumu, Wywiad z sobą samą . Apokalipsa, Kapelusz cały w czereśniach.

wtorek, 16 września 2014

Losy książek

"Habent sua fata libelli" - Książki mają swoje losy.


         Książka, tak jak i każdy z nas ma swoją historię - ciekawą, trudną, pełną niespodzianek lub zupełnie zwyczajną. Na książkę czai się cały szereg niebezpieczeństw - pierwszym z nich jest kornik, na temat którego bibliofile podnieśli larum w wielu dziełach poświęconych walce z nimi.
        Książka nie ma łatwego życia, gdziekolwiek znajdzie się, to może napotkać ją bezwględny los: pleśń w piwnicy, mysz na strychu, słońce pochłonie barwę z oprawy, a marny papier posypie się i postrzępi. Na drogocenne egzemplarze polują także "książkowi rozpruwacze". Jeden kolekcjonuje karty tytułowe, drugi  artystyczne okładki, a trzeci barwne ilustracje. W XVIII wiecznym Paryżu modne było zbieranie kolorowych ilustracji, którymi później wyklejano ściany, parawany lub piece.
       W pierwszej połowie XIV wieku biskup z Durham Richard de Bury napisał słynną książkę Philobiblon czyli O miłości do ksiąg (polskie tłumaczenie pochodzi z 1921 roku przez Jana Kasprowicza).


ROZDZIAŁ SIEDEMNASTY
Jak należy troskliwie obchodzić się z książkami
i utrzymywać je w porządku

 Spełniamy nie tylko obowiązek wobec Boga, przygotowując tomy nowych książek, lecz posłuszni jesteśmy i obowiązkowi miłosierdzia świętego, troskliwie obchodząc się z książkami, układając je w dobrym stanie na ich miejscach, iżby radowały się że czyste wychodzą z rąk naszych i że bezpiecznie spoczywać mogą na półkach.
Po szatach świętych i świętych naczyniach, przechowujących Ciało naszego Pana, z pewnością księgi są godne, iżby księża obchodzili się z nimi z czcią należytą, albowiem dopuszczają się na nich haniebnej zniewagi, jeśli śmią się ich brudną dotykać ręką. Uważamy przeto za godziwe przestrzegać uczniów przed rozmaitymi zaniedbaniami, których zawsze mogą uniknąć, a które księgą prawdziwą wyrządzają szkodę.
Nasamprzód co się tyczy otwierania i zamykania ksiąg niech to z winnym czynią szacunkiem, nie rozrywać ich z nieopatrznym pośpiechem i po przeczytaniu nie zostawiać ich na miejscu, ale raczej umieszczać je tam, dokąd w dobrym przynależą zamknięciu. Albowiem księga na większą zasługuje troskliwość niż obuwie.
Istnieje naprawą źle wychowane stado uczniowskie, co pozbawiony kierownictwa regułami przełożonych, od razu wielce się swym głupim pyszni nieokrzesaniem. Zachowują się ci młodzieńcy bezczelnie, aż pękają z nadętości i w niczym najmniejszego nie mając doświadczenia, z wielką o wszystkim wyrokują pewnością.
Widzieliście może tego rodzaju lekkomyślnego chłystka, jak postępuje sobie bałwan ten przy czytaniu, jak zimą w czasie mrozu, z zakatarzonym i mokrym siada nosem, jak nie myśli o tym, aby go wytrzeć i plugawymi smarkami nie zapaskudzić książki przed nim leżącej. Że też, Panie Boże, zamiast książki, nie dano mu raczej fartucha i ścierki.
Paznokcie ma pełne cuchnącego brudu, czarnego jak sadza i nimi o to zaznacza sobie dogadzający mu ustęp z książki. Rozdziela pomiędzy rozmaite kartki niezliczoną ilość słomek z wystającymi końcami, aby istny siennik przypominał mu to, czego pamięć jego zachować nie zdoła. Ponieważ książki nie mają takiego żołądka, któryby słomę tę strawił, wypycha ona nasamprzód książkę z jej oprawy, żeby w końcu zgnić zapomniana.
Nie wstydzi się śmierdziel taki jeść owoców i sera nad otwartą książką albo każe spacerować szklance to po jednej, to po drugiej stronicy, a nie mając swej dziadowskiej sakwy pod ręką , pozostawia w książce resztki obiadu. Gada bez przerwy, zajmuje czas kolegom nieustannym szczekaniem i racząc ich kupą zdań, wszelkiego pozbawionych sensu, opluwa śliną książkę otwartą położoną na kolanach. Ba, w ferworze wymachując rękami, opiera się na książce i po krótkim rozkoszowaniu się wiedzą w długą zapada drzemkę, a potem budząc się i naciągając brwi, miętosi marginesy książki nie bez małej dla książki tej szkody.
Ale deszcz przestaje padać i już wystrzelają kwiaty spod ziemi; i oto wzmiankowany uczniak, nienawidzący raczej książek, niż rad je widzący, napełnia tom swój mnóstwem fiołków, pierwiosnków róż i listków koniczyny; wilgotną spotniałą ręką posługuje się przy odwracaniu stronic, brudnymi rękawiczkami dotyka się białego pergaminu i za wierszami idzie palcem, tkwiącym w starej skórze; czując że gryzie go pchła, rzuca księgę świętą na ziemię i ta leży cały miesiąc nie ruszona i tak pokrywa ją kurz, że odmawia już posłuszeństwa usiłującemu ją zamknąć.
Istnieją też bezwstydni młodzi ludzie, którym szczególnie należałoby zakazać dotykania się książki, zaledwie bowiem nauczyli się odcyfrowywać litery a już bawią się w nieszczęśliwych komentatorów tych tomów przecudnych, które im powierzono; a gdzie dawniej szeroki był margines naokoło tekstu, widać obecnie potworny alfabet, albo jakąś inną bezwstydność tak jak przedstawia się ich wyobraźni i jak ją w czelności swej maluje cyniczne pióro. Tam jakiś łacinnik, tam sofista tam inny niedowarzony jakiś pisarek próbuje zręczności swego pióra i w ten sposób widzimy bardzo często że najpiękniejsze księgi tracą wartość i pożyteczność. Istnieje także pewien gatunek złodziei, w wysokim stopniu kaleczących księgi, ponieważ, dla napisania listu, obcinają brzegi stronie i odgryzają nawet kartki ochronne. Świętokradztwo takie powinno być pod grozą klątwy zakazane.
Przyzwoitość wymaga, iżby uczniowie opuszczając refektarz, myli sobie ręce i zakurzonymi palcami nie brudzili oprawy księgi lub stronic. Wrzeszczący dzieciak nie powinien też przypatrywać się miniaturom początkowych liter rozdziałów i wilgotnymi łapami zbeszczeszczać pergaminu, bo dziecko dotyka się wszystkiego co widzi.
Ponadto laików obojętnie patrzących na książkę wywróconą grzbietem do góry, jako że niby leży dobrze, winno się uważać za niegodnych wszelkiego obcowania z książką. Kleryk, który umorusał się przy garnku, niech nie dotyka się skryptu, nie umywszy się przedtem; a tylko żyjący bez zmazy ma prawo kosztownymi opiekować się tomami. Czystość rąk, a parszywe i ochrościałe są właściwością kleryków, wychodzi na dobre mnichom jak księżom. Zauważywszy jakieś uszkodzenie książki, trzeba temu zaradzić jak najspieszniej nic bowiem nie rozszerza się szybciej niż dziura, a rozdarcie, zaniedbane na chwilę, da się później naprawić jedynie z lichwą.
Co się tyczy dobrze zrobionej szafy, w której chować można księgi bezpiecznie i bez obawy szkody to poucza nas o tym Mojżesz w trzydziestym pierwszym rozdziele swego Deuteronomium "Weźmijcie te księgi i połóżcie je przy boku skrzyni przymierza Pana Boga naszego" . O, przecenne i godziwe na książnicę ta skrzynia, zrobiona z niezniszczalnego drzewa szitti i okuta złotem wewnątrz i zewnątrz. Ale i Zbawiciel własnym zakazuje przykładem wszelkie zło obchodzenie się z księgami, jak o tym dowiedzieć się można z Ewangelii Łukasza. Przeczytawszy słowa prorocze, napisane o Nim u Izajasza, zwrócił księgę kapłanowi dopiero zamknąwszy ją świętymi rękoma Swoimi. A niechże uczniowie uczą się z tego, iżby większą baczność okazywali księgom i nie poniechali żadnej o nie troskliwości. (źródło:http://www.wsp.krakow.pl/whk/sources/philobiblon.html)



       W dawniejszych czasach barbarzyńcy, ignoranci, oprawcy książek byli członkami głównie trzech zacnych cechów rzemieślniczych: handlarz, krawiec, szewc. W jaki sposób te osoby przyczyniały się do unicestwiania woluminów? Handlarz sprzedawał całe skrzynie  starych książek najbliższemu sklepikarzowi, który z kolei wykorzystywał je jako papier do pakowania towarów. Krawiec z pergaminowych foliałów wykonywał wykroje. Szewca interesowały tylko twarde oprawy książkowe - wiele podeszw było dla wielu klientów, a szczególnie dam, zbyt niewygodna, ale dobrze wyprawiona delikatna skróka, używana do oprawiania tomów była idealnym surowcem do wykonania nowych spodów.
        Wielu bibliofilów bardzo niechętnie wypożyczało książki. Pewien humanista Scaliger umieścił nad frzwiami swojej biblioteki następujący napis:

Ite, ad vendentes! Idźcie do księgarzy!

        Bardzo dobrze wiedział, że każda pożyczona książka jest na tzw. "wieczne nieoddanie". Dawniej broniono się przed takim zachowaniem, w ten sposób, że pobierano wysoką kaucję za pożyczoną książkę.
        W wiekach średnich cenne księgi, będące w posiadaniu biblioteki, umieszczone były zazwyczaj w kościelnej zakrystii lub klasztorze. Takie izby zaopatrzone były w drewniane (rzeźbione) pulpity, do których je przytwierdzano łańcuchem. Mniej cenne umieszczano w regale. Takie książki nazywane były libri catenati.

      
 
         Dla niektórych złodzie książek łańcuchy, nie stanowiły przeszkody, dlatego też trzeba było uciekać się do innych metod - do klątw.
  
Ten, który to zabierze, niech umrze, niech go gotują w piekle, niech go krew zaleje i spali gorączka,
niech go połamią kołem i powieszą.

        Pomimo tych wszystkich zagrożeń, to największym i bezwględnym wrogiem książki jest ogień. 
 Heinrich Heine powiedział:

Gdzie palone są książki, tam będzie się palić także ludzi.

        Skradziona książka gdzieś jest, ktoś się nią opiekuje. Płomienie unicestwiają ją na zawsze. Na ostatnich stronicach książki Umberto Eco "Imię róży" można przeczytać jak najwspanialszą bibliotekę liżą płomienie. Mimo to najbardziej znaną historią jest spalona Biblioteka Aleksandryjska.







Napisane na podstawie książki "Komedia książki" Istvan Rath-Vegh.

czwartek, 11 września 2014

Alchemia słowa - Jan Parandowski



Jan Parandowski urodził się 11 maja 1895 roku we Lwowie, a zmarł 26 września 1978 w Warszawie. Jego twórcość znana jest głównie z pisania o kulturze antycznej. Największą popularność przyniosła mu wielorkotnie wznawiana Mitologia ale spod jego pióra wyszły również inne ważne dzieła, m.in: Dysk Olimpijski, Eros na Olimpie, Petrarka.

Alchemię słowa Jan Parandowski napisał w formie studium poświęconego pracy pisarza. Książka zaczyna się od kwestii czy trzeba mieć Powołanie do tej profesji?

Zwolennicy przekonania, że pisarzem trzeba się urodzić, mieliby tu materiał do wątpliwości. Prorok, apostoł, polityk, wódz nie widzą w pracy pisarskiej ani swego celu, ani istotnego powołania: bywa ona jedną z form ich aktywności, wcale nie najbardziej znamienną, często krępującą, czasami niepożądaną. (s. 14)

Parandowski różnicuje pisarzy, na takich, których do pisania powołała idea, i na takich, którzy poszli za instynktem pisarskim. Pierwsza grupa odkłada pióro po wykonaniu swojej misji, a druga kończy pisać wedle słów Petrarki Scribendi vivendique mihi unus finis eri - Twórczość kończy się razem z życiem.
Wielcy pisarze zazwyczaj zaczynają od pisania poezji, długo szuką swojej drogi twórczej, a potem bywa tak, że wstydzą się napisanych tomików w swojej bibliografii. Pisarz musi w pewnym sensie zapracować sobie swoim życiem, refleksjami, oczytaniem, na to aby móc stać się pisarzem. Mistrzowie prozy debiutują późno, a wymieniać można tutaj Stendhala – debiut po trzydziestce, Bernhard Shaw – po czterdziestce, a Hamsun – po trzydziestce ale wiele przeszedł zanim Głód przyniósł mu parę groszy.
W tymże rozdziale autor zadaje bardzo ważne pytanie – cóż to za siła, jakiś to impuls nieodparty prowadzi człowieka do tego zawodu? (s.19) Może jest to przymus fizjologiczny, który pcha człowieka do wyrażenia swoich myśli, tak jak mawiał Caldwell – Piszę, ponieważ widziałem ludzi i rzeczy, o których chcę opowiedzieć.
Każdy z nas zna takiego człowieka, który musi się wygadać przynajmniej raz dziennie, skutecznie zatruwając życie swojemu towarzyszowi na przykład z biura lub szkolnej ławy. Może taka gadanina, to już jakieś preludium do wielkiej powieści?
Dzisiaj niemal wszyscy piszący mianują się pisarzami. Pisarz – dzisiaj słowo mało znaczące, pozbawione wartości – każdy nim może być. Kiedyś były dwa słowa: pisarz i literat – pierwszy to rycerz, a drugi giermek. Literat długi czas pretendował do miana pisarza i przymiotników – znany, głośny, wybitny.
Z rozdziału Pracownia można dowiedzieć się w jakich godzinach, czym zostały napisane, gdzie powstały i w jakich warunkach wielkie powieści, eseje, dramaty? Miasto, wieś, kawiarnia, a niektórym potrzeba było tylko krzesła, tak jak to było w przypadku Josepha Conrada. Wielu pisarzy prowadziło wędrowny tryb życia, codziennie musieli mieć bodzieć do pisania, a inni prowadzili tryb osiadły i tak jak Goethe swoją pracę wykonywał w ubogim pokoju (celi), pomimo tego, że jego dom był wytworny – mówił, że wtedy nic nie zakłóca jego spokoju, nawet książki, które by go rozpraszały.
W kolejnych rozdziałach Jan Parandowski pisze o Natchnieniu, Słowie, zdradza Tajemnice rzemiosła i stylu. Bardzo ciekawym rozdziałem jest Tworzywo literackie, który podpowiada początkującemu pisarzowi o czym można pisać.
Nad pisarzem unosi się chmura pyłów nasiennych, z których każdy może zakwitnąć. Gazeta, szyld, pole, żebrak pod kościołem, okładka książki, zapach apteki, wszystko co przyniesie najzwyczajniejsza godzina dnia, kryje w sobie nie przeczuwane bodźce. (s. 143)

"Alchemia słowa" jest fascynującą opowieścią o arkanach pisarstwa. Znajdziemy w niej przebogaty materiał erudycyjny dotyczący tego szlachetnego zawodu oraz uświadomimy sobie, jak mało jeszcze przeczytaliśmy. Pozycja oboiwązkowa, dla osób, które chcą w swoim życiu zająć się pisarstwem.


Korzystałam z wydania Prószyński i S-ka, 1998 r.






Poniżej fotografie gabinetów znanych pisarzy.

 Virginia Woolf

George Bernard Shaw

Jane Austen

Lew Tołstoj

 

 



wtorek, 9 września 2014

Książki o książkach

Uwielbiam czytać o tym, co inni sądzą o książkach, pisarzach i pisaniu książek. Zawsze zapisuję w notesie gdy pojawi się jakiś nowy tytuł związany z tym tematem. Niestety wiele tych pozycji wydawanych jest w niskich nakładach i są trudno osiągalne (nawet w bibliotekach i aukcjach).

Podstawową pozycją jest Encyklopedia Wiedzy o Książce (w skrócie EWoK) jest to publikacja encyklopedyczna, która zawiera ok. 6 000 tysięcy haseł i została wydana przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich w nakładzie 30 000.  Opasłe tomisko zawiera wiadomości m.in. z takich dziedzin jak: dzieje pisma i książki, dzieje opraw i introligatorstwo, księgarstwo, historia bibliotek, bibliofilstwo i wiele innych interesujących dziedzin.







Seria wydawnicza Ossolineum "Książka o książce"  kliknij aby przeczytać tytuły z tej serii


"Moja historia czytania" Alberto Manguel - Ta książka stała się światowym bestsellerem! Alberto Manguel, kanadyjski pisarz pochodzenia argentyńskiego, niegdyś lektor samego Jorge Luisa Borgesa, przedstawia dzieje sztuki czytania, prowadząc Czytelnika przez labirynty wielkiej biblioteki ludzkości, od tabliczek klinowych i papirusów po ekrany komputerów. W tym labiryncie każdy miłośnik książek spotyka bratnie dusze, zarówno sławnych, jak i anonimowych Czytelników z różnych krajów i epok. Autor tego dzieła, ilustrowanego i inkrustowanego licznymi anegdotami, uświadamia Czytelnikowi, że każdy zmienia się pod wpływem czytania i że każda lektura wpływa na ludzkie życie. Manguel opowiada o czytaniu na głos i po cichu, o wróżeniu z książek, o lekturach zakazanych i o złodziejach bibliotecznych. Jest to książka urocza, niezwykła, przepojona miłością do słowa pisanego, która udziela się także Czytelnikom.(opis z książki)


"Ex libris. Wyznania czytelnika" - Anne Fadiman

Skrząca się od anegdot opowieść o literackich przygodach i codziennym życiu z książkami. Jak dokonać zaślubin księgozbiorów i uniknąć rozwodu? Czy kilkanaście kilogramów książek to dobry prezent na urodziny? Czym jest „imperatyw katalogiczny”? Co zrobiła pewna kopenhaska pokojówka, widząc na nocnym stoliku odłożoną książkę?
Na te między innymi pytania można znaleźć odpowiedź w zbiorze kilkunastu dowcipnych i erudycyjnych esejów o radości czytania i gromadzenia książek, który przez wiele tygodni gościł na liście bestsellerów „New York Timesa”. Anne Fadiman - ceniona eseistka, córka krytyka literackiego i reporterki oraz żona pisarza - błyskotliwie łączy historie z życia swej „patologicznie literackiej” rodziny, która podczas wizyty w restauracji nie może pohamować się przed odnajdywaniem literówek w menu, z anegdotami dotyczącymi pisarzy, redaktorów i wydawców.   ”Krótkie eseje Fadiman są jednocześnie osobiste, ciepłe (zwłaszcza gdy pisze o swojej rodzinie) i pisane z ironicznym dystansem. Czytanie jest według niej intymną czynnością, a książki, które czytaliśmy w różnych momentach życia, należą do naszej prywatnej historii. Dlatego też książka Fadiman zachęca do patrzenia w przeszłość, do układania w głowie własnej historii czytania. Pisze np. o „półce osobliwości”, na której znajdują się szczególnie ważne, lubiane książki niespecjalistyczne - u niej są to opowieści o wyprawach polarnych; u Orwella były to ponoć magazyny kobiece z końca XIX wieku. I zaraz chce się skomponować własną „półkę osobliwości”. Co byś Ty na niej umieścił, Czytelniku?” (Justyna Sobolewska  recenzja na stronie znak.com.pl)

"Komedia książki" Istvan Rath-Vegh recenzja tej książki na Biblionetce - kliknij i przeczytaj















Na dzisiaj tylko tyle. Rozsmakujcie się najpierw w tych książkach, a o kolejnych napiszę już niebawem.

poniedziałek, 8 września 2014

Poszukiwacz - Leonard Rosadziński

"Poszukiwacz, czyli niezwykli ludzie i stare książki" jest arcyciekawą i podstawową lekturą dla osób, które kochają czytać, kolekcjonują książki i namiętnie odwiedzają antykwariaty.
Książkę odkryłam przypadkowo, tj. znalazłam o niej, na ostatniej stronie, małą wzmiankę w magazynie "Książki" (kwartalnik Gazety Wyborczej). Zaintrygowało mnie to i od razu zaczęłam szukać w Internecie, co to jest, ile ma stron, kto to wydał? Znalazłam parę informacji na ten temat, ale najistotniejszą wzmianką dla mnie było to, że nakład jest bardzo niski, bo ma tylko 800 ezgemplarzy, w tym 200 egzemplarzy numerowanych. Postanowiłam od razu kupić 2 sztuki i zadzwoniłam do poznańskiego Antykwariatu Rosa, który prowadzi małżonka autora i ona zajmuje się sprzedażą tego tytułu. Zadzwoniłam, przedstawiłam się i zamówiłam ale z pewną nieśmiałością zapytałam, czy jest możliwość zdobycia egzemplarzy numerowanych oraz czy da radę uzyskać dedykację od samego autora - udało się. Po kilku dniach miałam już tę wspaniłą książkę - ciężką (waży ponad kilogram), wydaną na papierze kredowym w twardej oprawie.
Otwarłam i zobaczyłam numer egzemplarza nr 156 (drugi egz. ma numer 157) oraz dedykację.
Uwielbiany przeze mnie zapach papieru kredowego prowadził mnie przez kolejne stronice książki.
Szybko przewertowałam, nacieszyłam oczy pięknymi zdjęciami i powróciłam do spisu treści, aby zobaczyć czym autor chce mnie zainteresować. Przedstawię ten spis, b w Internecie nigdzie go nie znalazłam, a na pewno przyda się osobie, która zastanawia się czy kupić tę pozycję.


Wprowadzenie
Wstęp
Początki zbierania książek
W poszukiwaniu literatury przygodowej
Kolekcjonowanie ;iteratury science fiction
Gromadzenie księgozbioru poprzez ogłoszenia i korespondencję
Antykwariaty i księgarnie
Gdzie książki zimują
Literatura marynistyczna i budowanie modeli żaglowców
Wielkopolksie Towarzystwo Przyjaciół Książki
Niecodziennie historie związane z książkami
Antykwariat Książki "Rosa"
Introligatorstwo i ratowanie książek
Posłowie
Indeks osób znanych autorowi
Bibliografia

Leon Rosadziński w swojej książce przedstawia abecadło kolekcjonowania książek dla każdego bibliofila. Udziela cennych rad, jak pozyskiwać białe kruki dla swojej domowej biblioteczki. Opowiada bardzo ciekawe historie związane z książkami, dzięki którym nawiązał wiele długoletnich przyjaźni. Gawędzi na tematy już dawno zapomniane - introligatorstwo i ratowanie książek. Dzieli się wrażeniami z odbytych wędrówek po dawnych antykwariatach i księgarniach. Dodatkowo okrasił to wszystko wspaniałymi zdjęciami bezcennych woluminów.
Książka bardzo ważna, i takiej brakowało na rynku księgarskim, a również niezwykle ciekawa, do której wraca się wielokrotnie.



Zamieszkać w bibliotece

"Czytam co chcę, ale nie omijam klasyki" nie powstałoby gdyby nie esej Jana Tomkowskiego "Zamieszkać w bibliotece". 



Słowa zawarte w tej małej publikacji skłoniły mnie do tego aby propagować pragnienie powrotu do klasyki. Nie mam tutaj na myśli tylko Mickiewicza czy Słowackiego, ale np. Gabriel García Márquez, John Steinbeck, Thomas Bernhard, Jack London i wielu, wielu innych autorów. Obecnie sama rzadko sięgam po nowości wydawnicze, bo mogę kupić w antykwariatach klasyków za przysłowiowe grosze.
Jan Tomkowski w swoim eseju pisze, że "pociągają go książki, które inni mają w pogardzie, teksty skazane surowym wyrokiem potomności na niepamięć albo obojętność. Czyż nie jest rozkoszą nadawanie im nowego życia?".
Klasyczny kanon lektur zmienia się co kilkadziesiąt lat, bo i zmienia się nasz gust i smak literacki. Autor eseju zaprezentował dla czytelnika XXI wieku maleńką biblioteczkę XX wieku, którą należy przeczytać.

Miejsce:

20.Gabriel Garcia Marquez - Miłość w czasach zarazy
19. Milan Kundera - Nieznośna lekkość bytu
18. Heimito von Doderer - Schody Strudlhofu
17. Zbigniew Herbert - Poezje zebrane
16. Gunter Grass - Blaszany bębenek
15. Witold Gombrowicz - Dziennik

14. Malcolm Lowry - Pod wulkanem
13. Albert Camus - Eseje
12. Simone Weil - Myśli o człowieku
11. Bruno Schulz - Proza
10. Michał Bułhakow - Mistrz i Małgorzata
09. Jorge Luis Borges - Proza
08. Herman Hesse - Gra szklanych paciorków
07. Iwan Bunin - Nathalie i inne opowiadania
06. William Faulkner - Absalomie, Absalomie!
05. Tomasz Mann - Czarodziejska Góra


04. Rainer Maria Rilke - Elegie duinejskie
03. Thomas Eliot - Ziemia jałowa
02. James Joyce - Ulisses
01. Marcel Proust - W poszukiwaniu straconego czasu

Niestety wypadam wobec tego kanonu kiepsko, bo przeczytałam tylko 4/20. Do niektórych pozycji podchodzę "jak pies do jeża", a szczególnie do Z. Herberta W najbliższym czasie na pewno chcę przeczytać M. Prousta i S. Weil.
Obecnie czytam "A lasy wiecznie śpiewają" T. Gulbranssen, następnie "Człowiek bez właściwości" R. Musil oraz Celine L- F. "Podróż do kresu nocy".
Musil i Celine będę czytała jako e-book (nie lubię tej formy), niestety miejska biblioteka nie ma tego w swoich zbiorach, a ceny w antykwariatach są bardzo wysokie (białe kruki).


A lasy wiecznie śpiewają - Trygve Gulbranssen

[...] "Lasy björndalskie śpiewają. Śpiewa i wiatr, i wody, i ptaki. Szemrzą wszystkie strumyki, a na drzewach gwarno, wszelkiego rodzaju i gatunku ptactwo ćwierka, śpiewa i wyciąga trele". [...] Książka Gulbranssen jest kolejną książką z literatury skandynawskiej, na której nie zawiodłam się. Polecam książkę szczególnie na jesienne lub zimowe wieczory, bo jej lodowaty klimat w zupełności pozwoli nam wczuć się w atmosferę norweskiego dworu z XIX wieku.


Wspaniała saga o rodzinie z Björndal, która toczy się w północnej Norwegii. Ród z Björndal jest bogaty, pełen dumy, pychy ale i dobroci dla ludzi, którzy cierpią biedę. [...]"Tym, którzy cierpią biedę, niełatwo mówić prawdę"[...] W rodzie największą rolę odgrywają: Stary Dag oraz Młody Dag - mężczyźni silni, nie okazujący uczuć, dumni, wytrwali i męscy, którzy większość swojego czasu obcują z przyrodą. Czy takich mężczyzn można pokochać miłością, która stopi lód na ich sercach? Grzechy przeszłości mają ogromny wpływ na przodków, które niejednokrotnie prowadzą do tragedii. Tego wspaniałego rodu nie byłoby bez kobiet, a do nich mężczyźni z Björndal mają wyjątkowe szczęście. Teresa i Adelajda - kobiety mądre, zimne i surowe pomimo to kochające bezgranicznie swoich mężów. Na co dzień zmagają się z własnymi tragediami ale dzielnie znoszą ból i wspierają swoich najbliższych. 
Niesamowita opowieść, której nie chce się końca.  Pomimo niewielu dialogów, długich opisów przyrody i emocji, którymi targani są bohaterowie, to czyta się tę książkę szybko i z ogromną przyjemnością.


Trygve Emanuel Gulbranssen ur. 15 czerwca 1894 w Oslo, zm. 10 października 1962 w Eidsberg - norweski pisarz.
Trygve Gulbranssen zadebiutował w 1933 roku powieścią A lasy wiecznie śpiewają, która została przetłumaczona na trzydzieści języków i sprzedana w ponad 12 milionach egzemplarzy.
 (info. za Wikipedią)

Cytat nr 1

"Kiedy przeczytam nową książkę, to tak jakbym znalazł nowego przyjaciela, a gdy przeczytam książkę, którą już czytałem - to tak jakbym spotkał się ze starym przyjacielem." /przysłowie chińskie/

Antykwariat - nowy cykl

Dla mnie antykwariat jest miejscem magicznym, w którym mogę odnaleźć książki zarówno ogólnodostępne (popularne, które można kupić bez najmniejszego problemu) oraz rara avis czyli biału kruk - książka o niskim nakładzie, którą bardzo trudno nabyć, a jeżeli już jest taka możliwość, to ma bardzo wysoką cenę.
W antykwariacie każda książka już ma swoją historię, np. kiedyś widziałam całą serię Nike z wydawnictwa Czytelnik, którą sprzedał starszy Pan na emeryturze i na ostatniej stronie pisał notatki: kiedy zaczął czytać, co o książce myśli i kiedy skończył czytać. W antykwarycznych woluminach można znaleźć stare zdjęcia, bilety, a na biletach notatki o książce, zaschnięte rośliny, które służą jako zakładka. Bardzo lubię w książkach, a szczególnie tych przedwojennych exlibrisy, które teraz nie są popularne. Exlibris sam w sobie już jest sztuką, niekiedy wykonany przez znanych artystów dla sławnych ludzi. Do takiego miejsca nie można wejść na chwilę i pospiesznie przejrzeć regały, to miejsce w którym czas się zatrzymuje, a książka sama przywołuje swojego właściciela. Dzisiaj jedna książka sama wpadła mi w ręce w antykwariacie w Raciborzu, a jest to "Młodsza Lubohradzka" - powieść Konstancji Bielskiej, wyd. Nakładem Księgarni Ignacego Rzepeckiego w Warszawie, przy Nowym świecie 9, w roku 1914. Książka zawędrowała aż do Lwowa do wypożyczalni "Basia" przy ulicy Jabłonowskich 112 - otrzymała numer katalogowy 1252. Nie wiem jakie były losy tej książki i pewnie nigdy się nie dowiem.
I tak zrodził się pomysł na "Piątkowe spotkania w antykwariacie". Postaram się co piątek przedstawić jakąś ciekawą historię związaną z antykwariatem.
P.S. recenzja ww książki oczywiście będzie zamieszczona na moim blogu.

Oto zdjęcia stuletniej książki "Młodszej Lubohradzkiej" i jak widać,  egzemplarz nie jest w doskonałej kondycji ale na tym polega cały urok i magia.

Głód - Knut Hamsun

„Głód” Hamsuna jest niewielką ponadczasową powieścią psychologiczną wydaną w 1890 roku, która naznaczona jest wątkami autobiograficznymi. „Było to w czasach mego głodowania i włóczęgi po Christiani, owym mieści, które każdego dnia musi naznaczyć swym piętnem...” (s.5) 


Właściwie nazywał się Knud Pedersen, urodził się 4 sierpnia 1859 roku w Lom (środkowa Norwegia). Pochodził z ubogiej rodziny. Wychował się na północy Norwegii, tamtejsza surowa lecz piękna przyroda wywarła ogromny wpływ na twórczość Hamsuna. W chwili gdy kończył pracę nad tą książką miał niewiele ponad trzydzieści lat, tak jak główny bohater „Głodu”.
Książka jest studium egzystencjalnym nieprzystosowanego do życia w bezdusznym społeczeństwie inteligenta, pisarza i głodnego człowieka, osłabionego niemocą aby iść w zamierzonym kierunku.

Czuję się sam pełzającym zwierzęciem, które kona, ogarnione zniszczeniem pośród wszechżycia gotującego się na sen”. (s.24)

W utworze trudno doszukać się wartkiej akcji i porywającej fabuły, ale chyba nie taka koncepcja pisania przyświecała autorowi, wprost przeciwnie – daje dużo do myślenia. Pomimo niewielu stronic, nie nie da się czytać Hamsuna natychmiastowo i nierozważnie.

Ubóstwo wyostrza pewne właściwości duszy i doprowadza do utrapień, które muszę znosić. Ale pomaga również w niektórych sytuacjach”
Inteligent biedny jest lepszym obserwatorem od bogatego. Biedak musi na każdym kroku śledzić podejrzliwie słowa ludzkie, toteż jego uczucia i myśli pracują intensywniej, jego słuch i odczuwanie doskonalą się; nabywa doświadczenia za cenę ran, jakie odnosi jego dusza...” (s.119-120)

Momentami zachowanie bohatera może irytować, jego bezsilność, brak determinacji, kłamstwa oraz wbrew pozorom dobroć – oddaje pieniądze podczas kiedy sam cierpi na ich brak. W trakcie czytania można poczuć zimny dreszcz na plecach, szczególnie gdy czyta się, że głód można zaspokoić na wiele sposób – ssanie wióra znalezionego na ulicy lub kości ze strzępkiem mięsa, albo własny palec.

Zjawił się głód i jął kąsać, kłuć i szczypać boleśnie” (s. 56)

Głód doprowadzał go do podejmowania wstydliwych i haniebnych kroków – wymuszanie na innych: pieniędzy, mieszkania - „a teraz oto jestem brutalnym, natrętnym żebrakiem”. (s.72)
Główny temat lektury jest ponadczasowy – aktualny „wczoraj, dzisiaj i jutro”. Książkę czyta się i szybko i wolno. Często wracałam do poprzednich stronic, aby ponownie je przeczytać, bo traciłam wątek. Tak jak pisałam na początku, nie ma w niej wciągającej fabuły ale nie jest też nudna. Zakończenie jest zaskakujące i pełne optymizmu dla każdego człowieka. Gorąco polecam czytelnikom Alberta Camus`a.